Hành trình tích lũy tài sản, từ khởi điểm khiêm tốn đến đỉnh cao thịnh vượng, là một cuộc chinh phục đáng ngưỡng mộ. Tuy nhiên, bảo vệ và phát triển thành quả đã đạt được còn là một thử thách cam go, đòi hỏi sự tỉnh táo và nỗ lực không ngừng.
Lịch sử chứng kiến vô số trường hợp những cá nhân và đế chế tài chính từng lừng lẫy nay chỉ còn là hư danh, minh chứng cho một quy luật khắc nghiệt: việc duy trì sự giàu có khó khăn hơn rất nhiều so với việc đạt được nó. Một trong những nguyên nhân chính dẫn đến sự suy tàn này chính là việc sa vào những thói quen tiêu cực.
Bài viết này tại VNLibs.com sẽ phân tích sâu ba “kẻ thù” ngầm đe dọa sự thịnh vượng – lười biếng, kiêu ngạo và nóng nảy – đồng thời đưa ra những chiến lược thiết thực để bạn giữ vững và phát triển thành công của mình.
1. Lười biếng: Kẻ thù thầm lặng của sự thịnh vượng.
Sau những nỗ lực không mệt mỏi để đạt được thành công, cá nhân dễ rơi vào trạng thái tự mãn, cho phép bản thân nghỉ ngơi quá mức và dần đánh mất động lực phấn đấu. Đây chính là lúc lười biếng, kẻ thù thầm lặng, bắt đầu len lỏi và ăn mòn nền tảng thành công, biến chiến thắng hôm nay thành thất bại ngày mai. Lười biếng không chỉ biểu hiện ở sự thiếu hành động, mà còn là sự trì trệ trong tư duy, thiếu nhạy bén trong việc nắm bắt cơ hội và thích nghi với những thay đổi không ngừng của thị trường.
Trong thế giới kinh doanh cạnh tranh khốc liệt ngày nay, sự trì trệ đồng nghĩa với việc thụt lùi. Khi thị trường biến động không ngừng, doanh nghiệp nào không đổi mới, sáng tạo và thích ứng sẽ nhanh chóng bị đối thủ vượt mặt. Câu chuyện của Blockbuster, từng là “ông vua” của ngành cho thuê băng đĩa, là một ví dụ điển hình. Tự mãn với mô hình kinh doanh hiện tại, Blockbuster đã bỏ lỡ cơ hội vàng để mua lại Netflix với giá chỉ 50 triệu USD vào năm 2000. Họ đã không nhìn thấy tiềm năng của dịch vụ streaming trực tuyến và hậu quả là sự phá sản vào năm 2010, trong khi Netflix vươn lên trở thành gã khổng lồ trong lĩnh vực giải trí trực tuyến.
Tương tự, sự suy tàn của Nokia, từng thống trị thị trường điện thoại di động, cũng là bài học nhãn tiền về hậu quả của việc chậm chân trong đổi mới công nghệ và thiết kế. Nokia đã không nhận ra sự thay đổi của thị hiếu người tiêu dùng và sự trỗi dậy của điện thoại thông minh màn hình cảm ứng, để rồi mất dần thị phần và bị Microsoft mua lại vào năm 2014.
Không chỉ trong kinh doanh, ngay cả trong lĩnh vực thể thao, lười biếng cũng có thể dẫn đến sự thất bại. Nhiều vận động viên sau khi đạt được thành tích cao đã ngừng tập luyện nghiêm túc, chìm đắm trong ánh hào quang chiến thắng, để rồi đánh mất phong độ và bị các đối thủ vượt mặt. Những câu chuyện này, tuy không được công khai rộng rãi vì lý do riêng tư, nhưng lại là bài học quý giá về sự cần thiết của việc duy trì kỷ luật và nỗ lực không ngừng.
Để ngăn chặn sự xâm lấn của lười biếng, việc duy trì một tinh thần kỷ luật, liên tục học hỏi và tìm kiếm những cơ hội mới là vô cùng quan trọng. Điều này đòi hỏi chúng ta phải chủ động xây dựng một kế hoạch hành động rõ ràng với các mục tiêu cụ thể, đo lường được và cam kết thực hiện. Việc chia nhỏ mục tiêu lớn thành các mục tiêu nhỏ hơn, dễ đạt được hơn sẽ giúp duy trì động lực và tạo cảm giác thành công liên tục.
Bên cạnh đó, hãy tạo thói quen học tập mỗi ngày, dành thời gian đọc sách, tham gia các khóa học, hội thảo hoặc nghiên cứu các lĩnh vực mới. Xây dựng mạng lưới quan hệ với những người thành công, học hỏi kinh nghiệm và nhận những lời khuyên hữu ích cũng là một cách hiệu quả để tiếp tục phát triển. Cuối cùng, hãy thường xuyên tự phản biện và rút ra bài học từ những thành công và thất bại, nhận ra những điểm yếu và tìm cách khắc phục để không ngừng hoàn thiện bản thân. Thành công bền vững không phải là đích đến mà là một hành trình không ngừng nỗ lực và vượt qua chính mình.
2. Kiêu ngạo: Mầm mống của sự sụp đổ.
Thành công thường đi kèm với sự tự tin, một yếu tố quan trọng giúp chúng ta vượt qua khó khăn và đạt được mục tiêu. Tuy nhiên, ranh giới giữa tự tin và kiêu ngạo rất mong manh. Kiêu ngạo, được nuôi dưỡng bởi những thành tựu ban đầu, có thể nhanh chóng biến thành một “cái bẫy chết người”, đẩy chúng ta xuống vực thẳm thất bại. Nó khiến cá nhân đánh giá quá cao năng lực bản thân, xem thường đối thủ và bỏ qua những lời khuyên quý báu. Họ trở nên bảo thủ, khó tiếp thu ý kiến đóng góp và ít có khả năng nhìn nhận những thiếu sót của mình, dẫn đến những quyết định sai lầm mang tính hủy diệt.
Lịch sử đã chứng kiến không ít trường hợp những đế chế hùng mạnh sụp đổ vì sự kiêu ngạo của những người đứng đầu. Ví dụ điển hình là sự sụp đổ của Đế chế La Mã. Từng thống trị một vùng rộng lớn với sức mạnh quân sự và văn hóa vượt trội, Đế chế La Mã cuối cùng cũng tan rã vì sự xa hoa, tự mãn và mất cảnh giác trước những nguy cơ tiềm ẩn từ bên trong và bên ngoài. Sự suy thoái đạo đức, tham nhũng tràn lan, cùng với sự bất mãn của các tầng lớp dân chúng đã làm suy yếu đế chế từ bên trong. Đồng thời, sự trỗi dậy của các bộ tộc man di bên ngoài, cùng với việc quân đội La Mã không còn duy trì được kỷ luật và sức mạnh như trước, đã tạo điều kiện cho sự sụp đổ của đế chế này vào thế kỷ thứ 5.
Trong kinh doanh hiện đại, sự kiêu ngạo cũng có thể dẫn đến những hậu quả tai hại. Xerox, công ty từng phát minh ra máy photocopy và thống trị thị trường này, đã bỏ qua cơ hội phát triển giao diện đồ họa người dùng (GUI) và chuột máy tính, những công nghệ sau này đã làm nên thành công của Apple. Sự tự mãn của Xerox khiến họ không nhìn thấy tiềm năng của những phát minh này và cho rằng chúng không phù hợp với mô hình kinh doanh của mình. Kết quả là Xerox đã bỏ lỡ cơ hội trở thành một trong những công ty công nghệ hàng đầu thế giới.
Một ví dụ khác là sự thất bại của Yahoo! trong việc cạnh tranh với Google. Vào đầu những năm 2000, Yahoo! từng là công cụ tìm kiếm hàng đầu, nhưng họ đã tự mãn với thành công hiện tại và không đầu tư đủ cho việc phát triển công nghệ tìm kiếm. Trong khi đó, Google đã không ngừng đổi mới và cải tiến thuật toán tìm kiếm của mình, dần chiếm lĩnh thị phần và trở thành công cụ tìm kiếm phổ biến nhất hiện nay.
Để tránh rơi vào “cái bẫy của thành công”, hãy nuôi dưỡng lòng khiêm tốn, luôn lắng nghe và học hỏi từ những người xung quanh. Nhận thức rõ ràng về điểm mạnh và điểm yếu của bản thân là bước đầu tiên để tránh sự kiêu ngạo. Đồng thời, hãy sẵn sàng tiếp thu những lời phê bình mang tính xây dựng, xem đó là cơ hội để hoàn thiện bản thân và phát triển bền vững. Thành công không phải là điểm đến mà là một hành trình liên tục học hỏi, thích nghi và vượt qua chính mình.
3. Nóng nảy: Ngọn lửa thiêu rụi cơ hội.
Trong môi trường kinh doanh đầy biến động và áp lực, việc giữ được sự bình tĩnh và sáng suốt là vô cùng quan trọng. Nóng nảy, một phản ứng cảm xúc bộc phát, có thể dẫn đến những quyết định thiếu cân nhắc, gây tổn hại đến uy tín, mối quan hệ và cả sự nghiệp. Những quyết định được đưa ra trong lúc nóng giận thường thiếu tính logic, dựa trên cảm xúc nhất thời và dễ dẫn đến những hậu quả khó lường. Nó giống như một ngọn lửa bốc cháy dữ dội, thiêu rụi mọi thứ trên đường đi của nó, bao gồm cả những cơ hội quý giá và những mối quan hệ quan trọng.
Một ví dụ điển hình về tác hại của nóng nảy trong kinh doanh là trường hợp của Gerald Ratner, CEO của Ratners Group, một chuỗi cửa hàng trang sức lớn tại Anh. Trong một bài phát biểu năm 1991, Ratner đã dùng những lời lẽ thiếu suy nghĩ để miêu tả sản phẩm của công ty mình là “đồ bỏ đi”. Phát ngôn này đã gây ra làn sóng phẫn nộ từ phía công chúng và nhà đầu tư, khiến giá cổ phiếu của Ratners Group sụt giảm nghiêm trọng và cuối cùng dẫn đến sự sụp đổ của công ty. Sự việc này cho thấy rõ ràng rằng nóng nảy và thiếu kiểm soát trong lời nói có thể gây ra những hậu quả khôn lường cho doanh nghiệp.
Không chỉ trong kinh doanh, nóng nảy còn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các mối quan hệ cá nhân và xã hội. Những cơn giận dữ bộc phát có thể dẫn đến những hành vi bạo lực, lời nói xúc phạm, gây tổn thương cho người khác và phá vỡ những mối quan hệ quý giá. Nghiên cứu của Hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ (APA) cho thấy, nóng nảy mãn tính có liên quan đến các vấn đề sức khỏe như huyết áp cao, bệnh tim và đột quỵ.
Để kiểm soát cơn nóng giận và tránh những hậu quả tiêu cực, việc luyện tập kỹ năng quản lý cảm xúc là vô cùng cần thiết. Học cách nhìn nhận vấn đề một cách khách quan, đặt mình vào vị trí của người khác và tìm kiếm giải pháp một cách bình tĩnh, lý trí sẽ giúp bạn đưa ra những quyết định sáng suốt hơn. Các phương pháp như thiền định, yoga hoặc đơn giản là hít thở sâu đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc giảm stress, tăng cường sự tập trung và kiểm soát cảm xúc. Việc thường xuyên thực hành những phương pháp này sẽ giúp bạn giữ được bình tĩnh trong những tình huống căng thẳng, từ đó đưa ra những phản ứng thích hợp và tránh được những hậu quả đáng tiếc.
Kết Luận
Để duy trì sự giàu có, chúng ta cần liên tục rèn luyện bản thân, tránh xa cạm bẫy của lười biếng, kiêu ngạo và nóng nảy. Hãy chủ động tìm kiếm cơ hội, lắng nghe và học hỏi, đồng thời luyện tập kỹ năng kiểm soát cảm xúc. Bằng cách đó, chúng ta không chỉ bảo vệ được thành quả đã đạt được mà còn có thể tiếp tục phát triển bền vững trên con đường thành công.
Tác giả: Nguyễn Trọng Mạnh
Tài liệu tham khảo
[1] American Psychological Association (APA). (2023). “Control anger before it controls you”. Link https://www.apa.org/topics/anger/control
[2] Battelle, J. (2005). The search: “How Google and its rivals rewrote the rules of business and transformed our culture”. Portfolio.
[3] BBC News, Dave Lee, (2013). “Nokia: The rise and fall of a mobile giant”. Link https://www.bbc.com/news/technology-23947212
[4] CNBC, Tom Huddleston Jr., (2021). “Netflix didn’t kill Blockbuster — how Netflix almost lost the movie rental wars”. Link https://www.cnbc.com/2020/09/22/how-netflix-almost-lost-the-movie-rental-wars-to-blockbuster.html
[5] Goldsworthy, A. (2003). “The complete Roman army”. Thames & Hudson.
[6] Mayo Clinic Staff, (2022). “Stress management”. Link https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/stress-management/in-depth/stress-relievers/art-20047257
[7] Smith, D. K., & Alexander, R. C. (1988). “Fumbling the future: How Xerox invented, then ignored, the first personal computer”. William Morrow and Company.
[8] The Independent. (1992, November 27). “Ratner: I’m still bleeding”.
[9] The Independent, Susie Mesure, (2006). “Gerald Ratner: How a diamond geezer got on his bike and invented himself a new start”. A day in the life of the chief executive of Geraldonline.com. Link https://www.independent.co.uk/news/business/analysis-and-features/gerald-ratner-how-a-diamond-geezer-got-on-his-bike-and-invented-himself-a-new-start-6232154.html
Bạn đang xem bài viết:
Hãy thay đổi 3 thói quen này để nắm giữ thành công bền vững
Link https://vnlibs.com/ky-nang/hay-thay-doi-3-thoi-quen-nay-de-nam-giu-thanh-cong-ben-vung.html
