Bên cạnh các phương pháp phân tích hệ thống trong quá trình quy hoạch du lịch. Chúng ta cần phải tìm hiểu và khai thác, cũng như sử dụng bổ sung các phương pháp nghiên cứu khác sau đây.
1. Khảo sát thực địa và thu thập tài liệu
Đây là phương pháp nghiên cứu địa lý truyền thống, để khảo sát thực tế, áp dụng việc nghiên cứu lý luận gắn với thực tiễn, để bổ sung cho lý luận ngày càng hoàn chỉnh hơn.
Quá trình thực địa còn giúp cho việc sưu tầm, thu thập tài liệu được phong phú thêm. Để việc học tập, nghiên cứu và quy hoạch có hiệu quả cao, cần thu thập và sưu tầm các tài liệu có liên quan đến lý luận và thực tiễn quy hoạch du lịch của các địa phương, các quốc gia và các nước, làm cơ sở khoa học cho việc nghiên cứu các vấn đề lý luận cũng như thực tiễn quy hoạch.
Đây cũng là phương pháp quan trọng, nhằm nhận được các thông tin xác thực và cần thiết, để thành lập ngân hàng số liệu, làm cơ sở cho các phương pháp nghiên cứu khác về sau.
2. Phương pháp bản đồ
Phương pháp này cho phép thu thập những nguồn thông tin mới phát hiện, phân bố trong không gian của các đối tượng nghiên cứu.
Bản đồ còn là phương tiện để cụ thể hóa, biểu đạt kết quả nghiên cứu về cấu trúc, đặc điểm và phân bố không gian của các đối tượng quy hoạch.
3. Phương pháp thống kê và phân tích
Sử dụng phương pháp so sánh tổng hợp và mô hình hóa, thống kê và phân tích này, nhằm định hướng, thống kê các đối tượng quy hoạch, phân tích tương quan để phát hiện ra các yếu tố và sự ảnh hưởng của các yếu tố hệ thống lãnh thổ du lịch, và sự tác động qua lại giữa chúng.
Đánh giá số lượng và chất lượng của các yếu tố, có được những nhận định về định tính của các yếu tố đúng đắn, mang tính khách quan.
Việc phân tích, so sánh, tổng hợp các nguồn thông tin và số liệu cũng như các vấn đề thực tiễn, phải được tiến hành hệ thống, đi từ định lượng đến định tính, và cần được kết hợp cùng với các phương pháp khác.
Kết quả của phương pháp này là cơ sở khoa học cho việc xây dựng, thực hiện các mục tiêu dự báo, các chương trình phát triển, các định hướng, các chiến lược, các giải pháp phát triển trong các dự án quy hoạch du lịch mang tính khoa học, thực tiễn và đạt hiệu quả cao.
4. Phương pháp xã hội học
Phương pháp xã hội học là phương pháp nhằm khảo sát đặc điểm xã hội của các đối tượng du lịch. Phương pháp này dùng để lấy ý kiến của cộng đồng, du khách, các chuyên gia, các thành viên tham gia vào quá trình quy hoạch du lịch.
Trong quy hoạch du lịch, phương pháp này thường được sử dụng để điều tra, phân tích thị trường như: điều tra về sở thích, nhu cầu tiêu dùng, mức chi tiêu của du khách, điều tra về sức hấp dẫn của các điểm du lịch, tài nguyên du lịch, chất lượng dịch vụ, chất lượng nguồn nhân lực,…
Điều tra thái độ, nhận thức của dân cư đối với các vấn đề bảo vệ tài nguyên môi trường du lịch, cũng như các vấn đề phát triển du lịch, mà dự án sẽ thực hiện.
Điều tra mức sống của cộng đồng địa phương, nơi tiến hành quy hoạch du lịch. Lấy ý kiến đóng góp của các chuyên gia, của các cơ quan các cấp chính quyền.
Thực hiện phương pháp điều tra xã hội học, gồm các bước: xác định các vấn đề cần điều tra, thiết kế bảng hỏi, lựa chọn đối tượng và khu vực để điều tra, thời gian tiến hành điều tra, xử lý các kết quả điều tra.
Trong đó, việc thiết kế bảng hỏi hoặc hệ thống câu hỏi giữ vai trò quan trọng, có liên quan lớn đến kết quả nghiên cứu. Bảng hỏi được thiết kế sao cho không quá nhiều câu hỏi và chủ yếu là các câu hỏi đóng, các câu hỏi không nên quá khó, cần được sắp xếp từ dễ đến khó.
Tránh những câu hỏi tế nhị, hoặc quá khó, mà người hỏi có thể không thể trả lời được. Thời gian tiến hành điều tra qua bảng hỏi trực tiếp mỗi người được hỏi không nên quá 10 phút.
5. Phương pháp chuyên gia
Quy hoạch phát triển du lịch là một lĩnh vực khó khăn, phức tạp có liên quan tới lý luận và thực tiễn của nhiều ngành khoa học và kinh tế xã hội.
Vì vậy, trong quá trình lập và thực hiện quy hoạch du lịch, nên trưng tập ý kiến của các chuyên gia có uy tín, thuộc nhiều ngành có liên quan, nhất là các chuyên gia về quy hoạch và tổ chức lãnh thổ.
6. Phương pháp cân đối
Phương pháp cân đối là toàn bộ các phương pháp tính toán để phân tích, dự báo các mục tiêu sẽ được thực hiện của hệ thống lãnh thổ du lịch, có tính đến tổng hợp các yếu tố.
Phương pháp này còn dùng để tính toán cân đối thu nhập của du lịch, và chi phí cho du lịch, xác định diện tích cần thiết cho lãnh thổ, tài nguyên, lao động,..
Vì vậy, cần lĩnh hội và vận dụng được phương pháp này trong quá trình nghiên cứu và thực hiện các dự án quy hoạch du lịch.
Bùi Thị Hải Yến
Bạn đang xem bài viết:
6 phương pháp nghiên cứu trong quá trình quy hoạch du lịch
Link https://vnlibs.com/du-lich/6-phuong-phap-nghien-cuu-trong-qua-trinh-quy-hoach-du-lich.html