Những thập kỷ gần đây, du lịch đã trở thành một ngành kinh tế lớn, chiếm vị trí quan trọng ở nhiều quốc gia và trên quy mô toàn cầu.
Theo thống kê của Tổ Chức Du Lịch Thế Giới (UNWTO) và Hiệp Hội Lữ Hành Quốc Tế (WTTC) năm 2000, thu nhập của ngành du lịch chiếm tới 10,7% GDP của toàn thế giới. Dự tính năm 2006, con số này sẽ đạt tới 11,5%.
Tổ Chức Du Lịch Thế Giới nhận định rằng, mức tăng số người đi du lịch nước ngoài năm 2000 là 3,5% thì tới năm 2020 con số này sẽ tăng lên 7%. Tổ Chức Du Lịch Thế Giới cũng nhận định, nếu năm 2005 số khách du lịch quốc tế là 720 triệu lượt người, thì đến năm 2010 sẽ là 1100 triệu lượt người, và năm 2020 là 1600 triệu lượt người.
Đối với các nước đang phát triển du lịch quốc tế càng có ý nghĩa quan trọng. Tổ Chức Du Lịch Thế Giới đã thống kê, có tới 83% các quốc gia xếp du lịch là một trong năm ngành xuất khẩu lớn, và cứ ba nước thì có một nước coi du lịch là nguồn thu nhập ngoại tệ quan trọng.
Cùng với sự phát triển của du lịch thế giới, ngành Du Lịch Việt Nam ngày càng phát triển và đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
Năm 1990, ngành du lịch nước ta mới đón được 250,000 lượt khách du lịch quốc tế, và 1 triệu lượt khách du lịch nội địa, doanh thu đạt 650 tỷ đồng và 29 triệu USD.
Năm 2005, nước ta đón được 3,43 triệu lượt khách quốc tế và 14 triệu khách nội địa, doanh thu đạt được 2,3 tỷ USD. Dự báo năm 2010, nước ta sẽ đón 5,5 triệu đến 6 triệu du khách quốc tế, và sẽ có 25 triệu đến 26 triệu khách du lịch nội địa, thu nhập từ du lịch sẽ đạt từ 4 tỷ đến 4,5 tỷ USD.
Bên cạnh những hiệu quả đã đạt được, ngành du lịch trên thế giới và nước ta cũng đã có nhiều tác động tiêu cực đến kinh tế xã hội và môi trường.
Nguyên nhân của tình trạng này, chủ yếu do hoạt động du lịch phát triển tự phát, không có kế hoạch, hoặc việc lập và thực hiện kế hoạch, quy hoạch không đúng đắn, thiếu sự kiểm soát và hạn chế.
Thực tế trên thế giới cũng như ở Việt Nam cho thấy những quốc gia, những địa phương quan tâm đầu tư cho việc lập, và thực hiện quy hoạch phát triển du lịch, phát triển đạt hiệu quả bền vững cả về môi trường cũng như kinh tế xã hội.
Các quốc gia phát triển du lịch hàng đầu thế giới, trong hơn nửa thế kỷ qua đến là những nước quan tâm, đầu tư cao cho công tác quy hoạch phát triển du lịch như Hoa Kỳ, Pháp, Italia, Tây Ban Nha, Áo, Anh, Trung Quốc, Đức, Thụy Sỹ,…
Quy hoạch là một nhiệm vụ quan trọng trong suốt quá trình phát triển du lịch của mỗi địa phương, mỗi quốc gia, và thường được quan tâm thực hiện đi trước một bước.
Quy hoạch du lịch có nhiệm vụ xây dựng các dự án, các chương trình, các kế hoạch phát triển sao cho khai thác, tôn tạo các nguồn lực phát triển du lịch có hiệu quả, hợp lý và góp phần thúc đẩy ngành du lịch phát triển bền vững.
Việc quy hoạch phát triển du lịch đã được Đảng và Nhà Nước quan tâm, đầu tư, chỉ đạo ngay từ đầu những năm 90 của thế kỷ XX, khi sự nghiệp du lịch của chúng ta bắt đầu phát triển khởi sắc.
Nghị quyết 45/CP ngày 22/6/1993 về việc Đổi mới quản lý và Phát triển du lịch, đã khẳng định: “Du lịch là một ngành kinh tế quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội và xác định mục tiêu đến năm 2000 là. Tập trung quy hoạch tổng thể phát triển du lịch trong cả nước, hình thành các trung tâm du lịch với những sản phẩm đặc sắc, hấp dẫn, thu hút vốn đầu tư trong nước và nước ngoài, để xây dựng mới, cải tạo và nâng cấp cơ sở vật chất kỹ thuật hiện có,…”
Vì vậy, từ năm 1993 đến nay, Dự án Quy hoạch tổng thể phát triển du lịch Việt Nam thời kỳ 1995 đến 2010, cùng nhiều dự án quy hoạch, chương trình phát triển du lịch cấp Quốc Gia và các địa phương đã được lập và thực hiện.
Tuy nhiên, do nhiều lý do khác nhau, nên khả năng thực thi cũng như hiệu quả của nhiều dự án còn hạn chế.
Khoa học du lịch là ngành khoa học có lịch sử phát triển khá trẻ, nhất là ở Việt Nam, ngành khoa học này mới được bắt đầu phát triển từ đầu những năm 90 của thế kỷ trước.
Do vậy, ở trên thế giới cũng như ở Việt Nam, những công trình tổng luận về quy hoạch du lịch còn chưa nhiều. Đặc biệt là ở Việt Nam, cho đến nay chưa có tài liệu nghiên cứu tổng luận về quy hoạch du lịch nào được biên soạn, để làm tư liệu tham khảo cho việc học tập, nghiên cứu trong các khoa, ngành du lịch tại các trường đại học trong nước.
Môn quy hoạch du lịch hiện đã được đưa vào chương trình dạy học của nhiều khoa, ngành du lịch tại một số trường đại học ở Việt Nam. Vì vậy, trên cơ sở nghiên cứu hệ thống lý luận và khảo sát thực tiễn quy hoạch du lịch ở trong nước và trên thế giới, cùng với việc vận dụng kết quả nhiều công trình nghiên cứu về du lịch do bản thân thực hiện.
Nội dung nhằm tổng quan những vấn đề lý luận và thực tiễn quy hoạch phát triển du lịch ở trên thế giới và Việt Nam. Những nguồn tài liệu này, có thể dùng làm tài liệu tham khảo, nghiên cứu và học tập cho sinh viên ngành du lịch ở các trường đại học trong nước.
Đồng thời, những bài viết chia sẻ này, có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho các nhà quy hoạch du lịch, các nhà quản lý và kinh doanh du lịch, cũng như những ai quan tâm đến các vấn đề được nghiên cứu trong chuỗi đề tài quy hoạch du lịch.
Bùi Thị Hải Yến
Bạn đang xem bài viết:
Quy hoạch du lịch là một nhiệm vụ quan trọng của địa phương
Link https://vnlibs.com/du-lich/quy-hoach-du-lich-la-mot-nhiem-vu-quan-trong-cua-dia-phuong.html
